Minder social media maakt je gelukkiger

Voorwoord

Er was ons gevraagd om mee te werken aan een stuk over social media en of je er nu gelukkiger van kan worden of niet? Romy Frerichs, studente ‘media, informatie en communicatie’ aan de Hogeschool van Amsterdam was voor haar eindscriptie bezig met dit artikel. Wij vonden het erg leuk om hieraan mee te werken en zeer leerzaam hoe deze mening onderbouwd is. Veel leesplezier

‘We maken er allemaal wel gebruik van, social media. We gebruiken het onder andere om te kijken wat onze vrienden aan het doen zijn en we laten duidelijk onze mening horen als we het ergens niet mee eens zijn. Maar heb je er wel eens over nagedacht wat voor invloed social media op jou kan hebben? Je zou denken dat we er enigszins blij van zouden worden, want je kunt makkelijk contact met je familie en vrienden houden. Helaas is er ook een negatieve kant aan social media, namelijk die van het constant vergelijken met elkaar wat weer jaloezie met zich meebrengt, maar denk ook aan ruzies en ander gedrag die gevoelens van eenzaamheid en depressies versterken.

Sinds de komst van social media en dan met name Facebook en Instagram is een groot gedeelte van de gebruikers bang om dingen te missen. Dit kan ook wel worden opgevat als een indicatie van ‘Fear of missing out’ (FOMO). Volgens een onderzoek dat het CBS gehouden heeft zou 14 procent van de gebruikers hier last van hebben [1]. Jongvolwassen tussen de 18 en 25 jaar schijnen hier het meeste last van te hebben. In deze leeftijdsgroep maakt maar liefst 55 procent gebruik van social media om geen informatie te hoeven missen. Dit is allemaal mogelijk gemaakt door de digitalisering. Door nieuwe technologieën staan we binnen een mum van tijd met de hele wereld in contact en komen we over van alles en iedereen informatie te weten.

De angst om iets te missen draagt negatieve gevolgen met zich mee en met name onder de jongvolwassen tussen 18 en 25 jaar. 27 procent van deze leeftijdsgroep zegt dat social media een negatieve impact op hun leven heeft, aldus de gegevens van het CBS [1]. Als negatieve invloed wordt hier genoemd dat het afleidt en dat er minder tijd aan huiswerk of studie wordt besteed. Ook ondervindt bijna 30 procent van deze leeftijdsgroep problemen met de nachtrust. Ze zijn ’s avond te lang actief op social media en worden wakker van het geluid en licht van de binnenkomende berichten [1]. Ook onrust en gepieker rondom social media zorgen voor een slechte nachtrust [1]. Uit een onderzoek van de Pittsburgh School of Medicine is zelfs gebleken dat mensen die het meest op social media zitten 2,7 keer zoveel de kans hebben op een depressie dan mensen die daar het minst mee bezig zijn. [2]’

De digitalisering zorgt ook voor andere problemen. Door de opkomst van Facebook en Instagram gaan wij ons leven met dat van een ander vergelijken. Mediapsycholoog Misha Coster geeft hier de volgende verklaring voor: “Mensen trekken vaak een sociale vergelijking. We meten dus ons eigen ‘geluksgevoel’ af aan hoe dit in verhouding tot anderen staat. Als je op Instagram en Facebook foto’s langs ziet komen van vrolijke mensen die op vakantie zijn, sushi eten, een nieuwe auto kopen of op een gaaf feest staan, dan gaat die vergelijking al snel in een negatieve richting voor ons eigen geluksgevoel”. [2]

Een probleem van social media is dat iets al gauw mooier lijkt dan de werkelijkheid. Efstratia Arampatzi, een onderzoeker van het de Erasmus universiteit zegt dan ook het volgende hierover: “Mensen delen alleen hun gelukkigste momenten en doen zich op internet meestal wat beter voor. De gewone momenten die je in je huispak op de bank doorbrengt, laten we niet zien online. Door alleen maar geconfronteerd te worden met blije berichten van anderen, kunnen mensen het gevoel krijgen dat iedereen een leuker leven heeft dan zij. Terwijl dat vaak helemaal niet het geval is.” [3] Gebruikers gebruiken in feite een filter waarmee ze alleen de leuke dingen uit hun leven delen, waardoor uiteindelijk een verkeerd beeld van iemand zijn leven op social media ontstaat.

Maar hoe ga je dan bewuster om met social media? Ik sprak hier met Angela en Edwin van der Hout over die samen het bedrijf ‘Mindfulness genieten’ runnen. Zij geven verschillende workshops en trainingen die je leren om bewuster om te gaan met de keuzes die je in het dagelijks leven maakt. Daarnaast leer je ook om rustiger met je gedachten om te gaan.

Angela en Edwin vertelden dat we vandaag de dag ontzettend veel prikkels tot ons krijgen. “We krijgen nu in een jaar de hoeveelheid prikkels binnen die we 100 jaar geleden nog niet eens in ons hele leven tot ons kregen.” Aldus Edwin. Angela reageerde hier vervolgens op: “De informatiestroom is nu zo snel dat ons ‘reptielenbrein’ al deze prikkels niet kan verwerken. Dit is nog steeds hetzelfde brein als honderd jaar geleden. Doordat je lichaam deze prikkels niet goed kan verwerken ontstaat er stress in je lichaam. Deze stress kan zelfs doorzetten naar een burn-out.”

We moeten dus bewuster om gaan met het gebruik van onze telefoon, zodat we hem niet constant pakken als we een melding krijgen of als we even niks te doen hebben. Daar komt mindfulness dan ook bij kijken. Met mindfulness leer je om van de automatische piloot af te stappen en leer je ook om bewuster om te gaan met de keuzes die je maakt. Dit kun je dan ook op social media toepassen. Angela zei dan ook: “Je moet zelf gaan bepalen wat je wel en wat je niet wil zien. Verwijder pagina’s waar je negatieve prikkels van krijgt en verwijder personen die alleen maar negatieve berichten plaatsen. Je kunt ook voor jezelf een tijdstip op de dag kiezen wanneer je niet meer op je telefoon gaat kijken.” Edwin gaf als tip om de social media apps van je telefoon te verwijderen, zodat je hier geen meldingen meer van ontvangt en je dus niet in de verleiding komt te staan om telkens te kijken als je een berichtje krijgt. Dit zijn een paar voorbeelden die je kunt gebruiken om bewuster om te gaan met social media. Door bewuster om te gaan met social media kan je je meer gaan focussen op de belangrijkere dingen in het leven. Dit zal dan uiteindelijk ook voor meer rust in je hoofd zorgen.

Het minderen van social media kan je zelfs gelukkiger maken. Dit is zelfs gebleken uit een onderzoek dat is gehouden door de universiteit van Pennsylvania. De groep mensen die slechts 10 minuten per app per dag kregen om hun social media te kunnen bekijken hadden aanzienlijk minder last van eenzaamheid en gevoelens van depressie. Zelfs de angst om iets te missen werd aanzienlijk minder. [4] Kijk daarom eens naar je eigen social media gedrag. Misschien kan je daar wel wat aan veranderen en wie weet voel jij je daarna een stuk gelukkiger.

Bronnen:

[1] https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2018/20/opvattingen-over-sociale-media

[2] https://nieuws.npo3.nl/trueselfie/251-maken-social-media-je-ongelukkig

[3] https://www.margriet.nl/video/actueel-filmpjes-2/social-media-minder-gelukkig/

[4] https://penntoday.upenn.edu/news/social-media-use-increases-depression-and-loneliness